คำตอบอยู่ที่หน้างาน

คำตอบอยู่ที่หน้างาน

13 พ.ย. 67 1942

      “เมื่อมีปัญหาให้ลงไปที่หน้างาน แล้วจะพบคำตอบ” ครูทางการบริหารคนหนึ่งของข้าพเจ้าบอกไว้ง่ายๆ อย่างนั้นเมื่อหลายปีก่อน แม้จะยังงงๆ กับคำชี้แนะ ทว่าประสบการณ์งานบริหารในหลายสนาม หลายระดับ หลายหน้างาน ทำให้ข้าพเจ้าเริ่มซึมซับและเข้าใจคำชี้แนะมากขึ้น

      “อย่าวาดวิมานในอากาศ ไม่สนุกกับการเฉิดฉาย (Spotlight) ให้หาคำตอบอยู่ที่หน้างาน” ข้าพเจ้าย้ำเตือนตัวเองอย่างนั้น สม่ำเสมอ หน้างาน-สนามการทำงาน ทำให้ค้นพบบางอย่างที่น่าประทับใจ งดงาม อย่างเหลื่อเชื่อ

-1.-
      แดดเช้าทอแสงอ่อนลอดผ่านต้นพะยอมใบหนาหน้าบ้านรับรอง ไก่แจ้ฝูงใหญ่คุ้ยเขี่ยท้าทายสายตาผู้เฝ้ามอง นกเช้าบนต้นยางนาหลายตัวส่งเสียงทายทัก ข้าพเจ้านั่งชิลล์ จิบกาแฟสดคั่วกลางจากลำทับ หอมกรุ่น ละมุน      
      ช่างเป็นเช้าที่สดชื่น และรื่นรมย์ ยิ่งนัก      
      เพียงครู่ นกฝูงใหญ่ในดงยาง กระพือปีกบินหนีอย่างตกใจ คูโบต้าสีส้มซีด ส่งเสียงมาแต่ไกล ก่อนชะลอความเร็วเลี้ยวอ้อมขวาลงไปในดงป่ารกหลังหอพักบุคลากร 1-2 ลงมือไถ ตะลุยไม่รีรอ
      เพิ่งจะ 07.30 น. ข้าพเจ้ารำพึงกับตัวเอง ก่อนเดินไปทายทัก ตั้งใจชวนดื่มกาแฟ
      “เรียบร้อยมาแล้วครับ” พี่ชาหนุ่มใหญ่ ผอมบาง ท่าทางทะมัดทะแมง ลูกจ้างรายเดือน ตำแหน่งคนสวน ตอบอย่างสุภาพ
      “ได้เสร็จไวๆ” พี่ชาตอบ หลังข้าพเจ้ากระเซ้าเย้าแหย่ว่ามาทำงานแต่เช้า
      พี่ชาเล่าให้ฟังอย่างภาคภูมิว่าชอบขับรถไถ เป็นความฝันตั้งแต่เด็กๆ อยากมีรถเป็นของตัวเอง ดีใจได้ทำในสิ่งที่รัก ที่ชอบ
      มหาวิทยาลัยกำลังจะซื้อคันใหม่ ข้าพเจ้าบอกยิ้มๆ
      “น่าสนุก” พี่ชาว่า ยิ้มๆ ก่อนยกมือไหว้ขอตัวไปทำงาน



-2.-
      เสร็จจากการร่วมเสวนา “เตรียมพร้อมภาคใต้รับมือภัยพิบัติ” ที่หอประชุมเฉลิมพระเกียรติ มหาวิทยาลัยทักษิณ วิทยาเขตพัทลุง ข้าพเจ้าเดินจำอ้าวตัดผ่านลานเฮลิคอปเตอร์ตรงดิ่งมาที่ตึกโดม เพื่อให้ทันเวลานัดหมายการประชุมอีกงาน
      โดยไม่ทันตั้งตัว รปภ. หนุ่มที่โต๊ะด้านหน้าตึกโดมถึงเลิ่กลัก ลุกขึ้นยืนทำความเคารพ ขณะมืออีกข้างหนึ่งยังถือหนังสือ
      ข้าพเจ้าเดินกลับมา ก่อนถามว่า “อ่านอะไรอยู่ ? ”
      “ศิลปะการพูดให้เหมือนนั่งในใจคน” ไผ่-รปภ.หนุ่ม เพิ่งจบชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 มาได้ 3-4 ปี โชว์ปกหนังสือตอบละล่ำละลัก หวาดหวั่น
      “อ่านจบ มาสรุปให้ผมฟังหน่อย” 
      ไผ่ยิ้มกว้างโล่งอก ข้าพเจ้ายิ้มตอบ ตบบ่าให้กำลังใจ นึกถึงคำใคร ?
      หนังสือคือสิ่งสร้างสรรค์ที่น่าทึ่งที่สุดของมนุษย์ ทว่า ไผ่-ทำให้ผมทึ่งยิ่งกว่า


ไผ่-รปภ.หนุ่ม


-3.-
      เป็นธรรมดาในช่วงปิดเทอม ที่มักเห็นบุตรหลานของบุคลากรในที่ทำงาน !
      จำได้ว่าสมัยลูกๆยังเล็ก ข้าพเจ้ามักนำไปปล่อยทิ้ง ให้อ่านหนังสือ ทำกิจกรรมที่สำนักหอสมุด (เดิม) ตั้งแต่เช้าตรู่ โดยมีพี่ๆ น้องๆ ในสำนักฯ คอยเป็นหูเป็นตา ก่อนไปรับกลับบ้านในตอนเย็น
      ....
      ให้ลุงอธิการ ? โบนัส เด็กน้อยช่างฉอเลาะ ออกคน แก่นกล้า ฉะฉาน ลูกของบุคลากรฝ่ายการคลังฯ ว่าพลางยื่นซอง พร้อมเร่งเร้าให้ข้าพเจ้าเปิดโดยเร็ว
      ภาพข้าพเจ้า สวมเสื้อสูทสีฟ้าคลุมทับเสื้อยืดคอกลมขาว TSU Arrow Up กางเกงขายาวสีดำ ยืนยิ้มเคียงข้างผีเสื้อปีกแดง ดาว และหัวใจ ลงลายมือหนักแน่นด้านล่างของภาพ
      ลุงชอบมาก ข้าพเจ้าบอกพลางยื่นของขวัญให้ เธอยิ้ม แต่ไม่วายบ่น-วันหลังอย่าให้หนูรอนานนะคะ

  


      ....
      ระหว่างสัมมนาจัดทำแผนฯ ที่คณะเทคโนโลยีและการพัฒนาชุมชน ที่มหาวิทยาลัยทักษิณ วิทยาเขตพัทลุง เด็กหญิงท่าทางนิ่ง ๆ อายๆ ชื่อองศา ลูกของน้องอาจารย์ที่คณะ มานั่งเล่นและคุยกับข้าพเจ้าอยู่พักใหญ่ เธอมองหน้าข้าพเจ้าสลับกับก้มมองใต้โต๊ะอยู่บ่อยครั้ง
      เด็กน้อยองศามอบภาพวาดให้ข้าพเจ้าก่อนกลับบ้าน
      ถึงบางอ้อ...วันนั้นข้าพเจ้าใส่รองเท้าหนังสีน้ำตาล ใส่เสื้อยืดคอกลมโลโก้ TSU
      ....
      เด็กน้อยใส่ใจ ตั้งใจ ไม่ละเลยเรื่องเล็ก ๆ น้อย ๆ เชื่อ ! วันข้างหน้า เธอจักเติบโต วาดสังคมงาม

-4.-
      หลังผ่านไป 2 ปี เมื่อ 7-9 พฤศจิกายน 2567 ที่ผ่านมา ข้าพเจ้านำทีมบริหาร ประกอบด้วย รองอธิการบดี คณบดี รองคณบดี หัวหน้าฝ่าย/หัวหน้าสำนักงาน กว่า 100 ชีวิต ไปสัมมนาปรับแผนยุทธศาสตร์มหาวิทยาลัย ที่ จ.กระบี่ เป้าหมายสำคัญ อยู่ที่การปรับแผนเพื่อพลิกโฉม การสาน-ปลุกพลัง และสร้างความสัมพันธ์
      ข้าพเจ้าคิดว่าเป็นสัมมนาที่สนุก มากสีสัน สร้างพลัง แรงบันดาลใจ เต็มเปี่ยม/ หนักแน่นด้วยสาระ และฮามาก? เราเปิดสัมมนาด้วยเคนนี่ จี ปิดด้วยรำวงเพลงดอกผักบุ้ง และดอกเหงื่อของความพยายาม ระหว่างวันยังมีฮาก้า มุกขำ อำกระจาย ผ่อนคลายแทรกบรรยากาศการระดมความคิดเห็นเป็นระยะ รองศาสตราจารย์ ดร.วิชัย ชำนิ อดีตอธิการบดีมหาวิทยาลัยทักษิณ ที่ให้เกียรติบรรยายพิเศษในหัวข้อ “ผ่านมาแล้วย้อนมอง : มหาวิทยาลัยทักษิณในการเปลี่ยนแปลง” และอยู่ร่วมกิจกรรมตลอด 3 วัน ถึงกับบอกว่า “เป็นการทำแผนที่สนุกที่สุดเท่าที่เคยร่วมมา”
      ตอนหนึ่งของการ Wrap Up ข้าพเจ้าพูดถึงการมองภาพใหญ่ ใส่ใจภาพเล็กที่สำคัญและเชื่อมโยง ก่อนสรุปว่าผู้บริหารยุคใหม่ต้องเป็นทั้ง “นักยุทธศาสตร์ นักยุทธวิธี นักปฏิบัติการผ่านกระบวนการทำงานแบบรุมสกรัมกับทีมงาน และการหมั่นทบทวนเพื่อยกระดับและพัฒนางานอย่างต่อเนื่อง”
     “คำตอบอยู่ที่หน้างาน”
     ข้าพเจ้าตบท้าย-แย้มยิ้ม


รองศาสตราจารย์ ดร.ณฐพงศ์ จิตรนิรัตน์
อธิการบดีมหาวิทยาลัยทักษิณ
หน้ามรสุม วันฟ้าฉ่ำฝน วข.สงขลา