? ? ? 1. กลุ่มโรคติดเชื้อระบบทางเดินหายใจ (respiratory diseases) ได้แก่?หวัด (cold) ไข้หวัดใหญ่ (influenza) ปอดบวม (pneumonia) ? ? ?
? ? ? ?อาการ: ไข้ ไอ เจ็บคอ คัดจมูก มีน้ำมูก เสมหะ ปวดศีรษะ ปวดเมื่อยตามตัว อ่อนเพลีย เบื่ออาหาร ? ? ?
? ? ? ?การป้องกัน: ดูแลร่างกายให้อบอุ่นอยู่เสมอ ไม่สวมเสื้อผ้าที่เปียกชื้น หลีกเลี่ยงการใกล้ชิดกับผู้ป่วย ล้างมือเป็นประจำด้วยน้ำและสบู่ สวมหน้ากากอนามัย ผู้สูงอายุควรฉีดวัคซีนป้องกันไข้หวัดใหญ่ประจำปี ? ? ?
? ? ??2. โรคที่มีอาหารและน้ำเป็นสื่อ (food/water-borne infectious diseases) ได้แก่?อาหารเป็นพิษ (food poisoning) ท้องร่วงท้องเสีย (diarrheal diseases) อหิวาตกโรค (cholera) ไข้ไทฟอยด์ (Typhoid fever) ตับอักเสบเอ/อี (hepatitis A and E)
? ? ? ?อาการ: ถ่ายอุจจาระเหลวหรือถ่ายเป็นน้ำ ปวดท้อง คลื่นไส้ อาเจียน ปวดศีรษะ มีไข้ ตัวเหลือง ตาเหลือง ? ? ?
? ? ? ?การป้องกัน: ทานอาหารที่ปรุงสุกและสะอาด รับประทานอาหารที่ปรุงสุกใหม่ ไม่รับประทานอาหารดิบหรือสุก ๆ ดิบ ๆ ดื่มน้ำสะอาด ล้างมือให้สะอาดด้วยสบู่ทุกครั้งก่อนกินอาหารและหลังการใช้ห้องน้ำหรือสัมผัสสิ่งสกปรก ใช้ช้อนกลางตักอาหาร เมื่อรับประทานอาหารร่วมกับผู้อื่น ไม่ถ่ายอุจจาระลงในน้ำโดยตรง ? ? ?
? ? ? ?3. โรคติดเชื้อราที่ผิวหนัง (fungal infection) ได้แก่ น้ำกัดเท้า (athlete?s foot)?กลาก (ringworm)?
? ? ? ?อาการ: ผิวหนังที่เท้าเปื่อยเป็นหนอง และเริ่มคันตามซอกนิ้วเท้าผิวหนังลอกเป็นขุย จากนั้นผิวหนังจะพุพอง นิ้วเท้าหนาและแตก มีโอกาสเกิดการติดเชื้อแทรกซ้อน ?
? ? ? ?การป้องกัน: หลีกเลี่ยงการลุยน้ำ ป้องกันไม่ให้บาดแผลสัมผัสถูกน้ำโดยตรง สวมร้องเท้าบูธ รีบล้างเท้าให้สะอาดด้วย สบู่ แล้วเช็ดให้แห้งโดยเร็วที่สุด หากมีบาดแผลควรใช้แอลกอฮอล์เช็ดแล้วทาด้วยยาฆ่าเชื้อ ? ? ?
? ? ? ?4. โรคติดเชื้อหลังจากน้ำท่วมขังเป็นเวลานาน
? ? ? ?-?โรคฉี่หนู (leptospirosis)
? ? ? ?อาการ: ไข้สูง ปวดกล้ามเนื้อ ปวดหลัง ปวดศีรษะมาก ตาแดง เจ็บคอ เบื่ออาหาร ? ? ?
? ? ? ?การป้องกัน: หลีกเลี่ยงการแช่ในน้ำขัง สวมรองเท้าบูทกันน้ำ ทำความสะอาดที่พักไม่เป็นแหล่งอาศัยของหนู ? ? ?
? ? ?
? ? ? ??- โรคเมลิออยด์ (melioidosis)
? ? ? ?อาการ: ผิวหนังเกิดแผลเรื้อรัง ฝี หนอง มีไข้ เกิดอาการผิดปกติของปอด เจ็บหน้าอก ไอ มีเสมหะ หายใจติดขัด
? ? ? ?การป้องกัน: ดื่มน้ำสะอาด รับประทานอาหารที่สะอาดและปรุงสุก หลีกเลี่ยงการลุยน้ำ หากเกิดแผลรีบทำความสะอาดแผลด้วยน้ำสะอาดและยาฆ่าเชื้อต่าง ๆ สวมรองเท้าบูทถุงมือยางเมื่อต้องลุยน้ำหรือจับดิน
? ? ? ?- ไข้เลือดออก (dengue hemorrhagic fever) ? ? ?
? ? ? ?อาการ: ไข้สูง ปวดศีรษะ ปวดเมื่อยตามตัว หน้าแดง จุดเลือดออกตามผิวหนัง เลือดออกตามไรฟัน
? ? ? ?การป้องกัน: ระวังอย่าให้ยุงลายกัดในเวลากลางวัน กำจัดลูกน้ำและแหล่งเพาะพันธุ์ยุงลาย โดยปิดฝาภาชนะเก็บน้ำไม่ให้มีน้ำขัง
? ? ? ?-?ตาแดง (pink eye/conjunctivitis)
? ? ? ?อาการ: ตาแดง ระคายเคืองตา น้ำตาไหล กลัวแสง มีขี้ตา หนังตาบวม ? ? ?
? ? ? ?การป้องกัน: ไม่ควรขยี้ตาด้วยมือที่สกปรก อย่าให้แมลงตอมตา แยกผู้ป่วยตาแดงออกจากคนรอบตัว ไม่ใช้สิ่งของร่วมกันเพื่อป้องกันการระบาดของโรค ? ? ?
? ? ? ?- โรคมือ เท้า ปาก (hand-foot-and-mouth disease) ? ? ?
? ? ? ?อาการ: เด็กจะมีไข้ต่ำ ๆ มีอาการเจ็บปาก ร่วมกับมีตุ่มพองเล็กๆ บริเวณฝ่ามือ ฝ่าเท้า ตุ่มแผลในปากบริเวณเพดานอ่อน กระพุ้งแก้ม ลิ้น และจะแตกออกเป็นแผลหลุมตื้นๆ ? ? ?
? ? ? ?การป้องกัน: ล้างมือบ่อยๆ การดูแลสุขอนามัยส่วนบุคคล การทำความสะอาดของเล่นและเครื่องใช้ หลีกเลี่ยงการนำบุตรหลานไปในสถานที่ที่มีโอกาสสัมผัสกับโรคได้ เช่น สนามเด็กเล่น ตลาด หรือแหล่งที่มีคนแออัด ? เ
..................................................
เรียบเรียงบทความโดย
ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.ชัยสิทธิ์ นิยะสม
อาจารย์ประจำสาขาวิชาวิทยาศาสตร์ชีวภาพ
สังกัดคณะวิทยาศาสตร์และนวัตกรรมดิจิทัล มหาวิทยาลัยทักษิณ ?
อ้างอิง
https://ddc.moph.go.th/uploads/publish/1612620240913082438.pdf https://ddc.moph.go.th/uploads/publish/1327420220927112515.pdf http://medi.co.th/news_detail71.php?q_id=944