สืบเนื่องจากตอนที่แล้ว ข้าพเจ้าได้กล่าวว่าแผนกลยุทธ์มหาวิทยาลัยทักษิณ เป็นแผนฯ แบบ Moonshot ที่มุ่งเน้นการเปลี่ยนแปลงแบบก้าวกระโดดและพลิกโฉมสู่การเป็นมหาวิทยาลัยนวัตกรรมสังคมระดับแนวหน้าของประเทศ แน่นอน! เป็นเรื่องยาก แต่ให้เชื่อเถอะว่าทุกสิ่งฝันเป็นไปได้เสมอ หากอาจหาญ กล้าฝัน มุ่งมั่น ที่สำคัญคือการเริ่มต้นปฏิบัติการอย่างรวดเร็ว ทันที มีหมุดหมายที่ชัดเจน (Milestone)
มาร์กาเร็ต มี๊ด นักมานุษยวิทยาวัฒนธรรมชื่อดังชาวอเมริกันเคยกล่าวไว้อย่างน่าสนใจว่า “มีแต่คนที่กระตือรือร้น กล้าคิด และยึดมั่นในพันธสัญญาเท่านั้นที่จะเปลี่ยนแปลงโลก...นี่คือความจริง”
ข้าพเจ้ามักพูดเสมอว่า “เพราะยากจึงต้องเป็นเรา” ซึ่งก็คือแนวคิดแบบ Moonshot แบบหนึ่งที่มีแนวคิดและรากฐานมาจากสุนทรพจน์อันโด่งดังของจอร์น เอฟ เคเนดี้ (John F Kennedy) เมื่อปี ค.ศ.1962 ที่ว่า...เราจะไปเหยียบย่างดวงจันทร์ (We choose to go to the moon) เพื่อโน้มน้าวชักจูงพลเมืองอเมริกันสนับสนุนโครงการอะพอลโล “เราจะไปดวงจันทร์ ไม่ใช่เพราะมันง่าย แต่เพราะมันยากจึงต้องเป็นเรา...เราจะทุ่มเททุกสรรพกำลังเพื่อไปให้ถึงซึ่งฝั่งฝัน มันคือความท้าทายที่พร้อมน้อมเต็มใจยอมรับมัน” (We choose to go to the moon ? Because they are easy, but because they are hard…. Because that goal will serve to organize and measure the best of our energies and skills, because that challenge is one that we’re willing to accept)
cr. : internet
ถึงปัจจุบันแนวคิดนี้ได้รับการขานรับและเข้ามามีบทบาทในแทบทุกวงการ ในนิยามและความหมายของการทำเรื่องยาก คิด/เชื่อว่าเป็นไปไม่ได้ ให้เป็นไปได้ผ่านกระบวนการคิด ปลุกเร้าพลังสร้างการเปลี่ยนแปลงที่ยิ่งใหญ่
ใครที่เป็นแฟนฟุตบอลย่อมไม่มีใครเชื่อว่าสโมสรเลสเตอร์ซิตี้จะก้าวขึ้นมาคว้าแชมป์พรีเมียร์ลีกอังกฤษ ฤดูกาล 2015-2016 ด้วยผู้เล่นและผู้จัดการทีมที่เรียกว่า “Underdog” หรือไก่รองบ่อน แต่สิ่งมหัศจรรย์ที่สุดในประวัติศาสตร์วงการฟุตบอลอังกฤษเกิดขึ้นและเป็นจริงได้จาก “ศรัทธา” และ “การเริ่มต้น” ใคร? จะเชื่อว่าสโมสรกิโรนา (Gilona) เป็นทีมนำในตารางคะแนนลาลีกาของสเปน ฤดูกาล 2023-2024, สโมสรแห่งนี้ไม่เคยได้แชมป์ใด ๆ การซื้อขายและค่าตัวนักเตะรวมกันทั้งหมดนับแต่ก่อตั้งสโมสรเมื่อ 93 ปีที่แล้ว ยังน้อยกว่าจู๊ด เบลิงแฮม ที่รีลมาดริดซื้อตัวมาจากสโมสรดอร์ทมุนเพียงคนเดียว “ยิ่งกว่าม้ามืด-พวกเขาก้าวออกมาสร้างปาฏิหารย์จากส่วนลึกที่สุดของการลืมเลือน ไร้ตัวตนด้วย ด้วยจิตใจที่แข็งแกร่งไม่มีใครเอาชนะ ได้ (Indomitable) การพลิกกลยุทธ์บริหารแบบ Win-Win และการสร้างเครือข่าย
เว็บไซต์กีฬาชื่อดังอย่าง archysport ถึงกับพาดหัวข่าวว่า “เมื่อทีมฟุตบอลท้องถิ่นผู้แข็งแกร่งไม่มีใครเอาชนะ ลุกสร้างมหัศจรรย์เขย่าขวัญวงการฟุตบอลสเปน (Football miracle in Spain: “Village of the Indomitable”: FC Girona shakes up LaLiga”
เมื่อกล่าวถึง “ปฏิบัติการ” ไม่ได้มีความหมายที่ผิวเผินหมายถึงการลงมือทำหรือการดำเนินการเท่านั้น หากก่อรูป กอรปร่างขึ้นจากชุดความคิด ความเชื่อ อุดมการณ์ และการลงมือทำด้วยเป้าหมายที่ท้าทาย ฮึกเหิม เร้าพลังสร้างการเปลี่ยนแปลง
ในวันที่ข้าพเจ้าประกาศ TSU Research Agenda เมื่อครั้งเป็นรองอธิการบดีฝ่ายวิจัยและบริการวิชาการ หลายคนอาจมองเป็นการประกาศเอาเท่ห์ มากกว่าจะคิดว่าเป็นไปได้จริงในทางปฏิบัติ เราให้ความสำคัญกับการเตรียมทีมนักวิจัย เร้าพลัง เตรียมระบบนิเวศและโครงการพื้นฐาน ผลจากการทำงานหนัก ทุ่มเทและอุทิศตนของทุกฝ่าย ปลายปีนั้นประวัติศาสตร์ก็เกิดขึ้น ตัวชี้วัดและค่าเป้าหมายบรรลุ 100 เปอร์เซ็นต์-ได้รับงบประมาณการวิจัยจากแหล่งทุนภายนอก เพิ่มขึ้นถึง 3 เท่า (คิดแบบ Moonshot ต้อง 10 เท่า) มีระบบการยื่นขอจริยธรรมการวิจัยฯ และทรัพย์สินทางปัญญาออนไลน์เป็นมหาวิทยาลัยแรกของภาคใต้
ข้าพเจ้าคิดว่าปฏิบัติการสร้าง Moonshot สิ่งสำคัญที่สุดคือการสร้างฉากทัศน์/วาดภาพอนาคต การสร้างพื้นที่และแพล็ตฟอร์มการเรียนรู้ที่ต่อเนื่อง สม่ำเสมอในทุกระดับ การกำหนดแผนกลยุทธ์ยุทธศาสตร์และหมุดหมาย ปลุกเร้าพลังสร้างความคึกคัก/กระตือรือร้นในทุกระบบปฏิบัติการ และการสั่งสม สื่อสาร เรื่องเล่าของความสำเร็จ (Moonshot Story)
cr. : internet
เลส บราวน์ (Les Brown) นักพูดสร้างแรงบันดาลใจชื่อดังกล่าวไว้ แม้ไปไม่ถึงดวงจันทร์ก็ยังอบอุ่นกลางหมู่ดาว ข้าพเจ้าอาจมองต่างออกไป ด้วยเชื่อเสมอมาว่า
ดวงจันทร์ที่ปรารถนาเป็นไปได้เสมอ-เราจะไปดวงจันทร์และอบอุ่นกลางหมู่ดาว ครับ
---------------------------------------------------
รศ.ดร.ณฐพงศ์ จิตรนิรัตน์
อธิการบดีมหาวิทยาลัยทักษิณ
อาทิตย์เช้า เมฆฝนโปรยปราย